Cách mạng công nghiệp 4.0 được đặc trưng bởi sự hội tụ và tích hợp sâu rộng của các công nghệ số tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (Big Data), điện toán đám mây và tự động hóa thông minh. Những công nghệ này cho phép các hệ thống kỹ thuật vận hành dựa trên dữ liệu, có khả năng tự thích ứng, tối ưu hóa và phối hợp linh hoạt trong môi trường số. Nhờ đó, quá trình thiết kế, điều khiển và quản lý kỹ thuật được thực hiện với độ chính xác cao hơn, giảm sự phụ thuộc vào thao tác thủ công và nâng cao hiệu quả tổng thể.

Đặc điểm của Công nghệ 4.0 (Cách mạng công nghiệp 4.0):

• Trí tuệ nhân tạo (AI): Máy móc có khả năng học, phân tích dữ liệu và tự đưa ra quyết định.

• Internet vạn vật (IoT): Các thiết bị được kết nối internet, thu thập và trao đổi dữ liệu liên tục.

• Dữ liệu lớn (Big Data): Xử lý và phân tích khối lượng dữ liệu khổng lồ theo thời gian thực.

• Tự động hóa cao: Robot và hệ thống thông minh thay thế con người trong nhiều quy trình.

• Kết nối số & số hóa toàn diện: Mọi hoạt động từ sản xuất đến dịch vụ đều dựa trên nền tảng số.

• Cá nhân hóa & linh hoạt: Sản phẩm và dịch vụ đáp ứng nhu cầu riêng của từng người dùng.

• Công nghệ nền tảng mới: Cloud Computing, Blockchain, AR/VR hỗ trợ phát triển hệ sinh thái số.

Trong lĩnh vực công nghệ truyền hình, công nghệ 4.0 đã và đang làm thay đổi căn bản mô hình truyền hình truyền thống. Việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo cho phép tự động hóa các khâu như biên tập nội dung, nhận diện giọng nói, hình ảnh, gắn thẻ dữ liệu và phân tích hành vi khán giả, qua đó tối ưu hóa nội dung phát sóng và cá nhân hóa trải nghiệm người xem. Dữ liệu lớn và điện toán đám mây hỗ trợ lưu trữ, xử lý và phân phối nội dung truyền hình trên đa nền tảng, từ truyền hình mặt đất, truyền hình cáp đến các dịch vụ OTT và truyền hình trực tuyến. Bên cạnh đó, công nghệ truyền dẫn tiên tiến và hệ thống sản xuất từ xa (remote production) giúp giảm chi phí, nâng cao tính linh hoạt và mở rộng khả năng tiếp cận khán giả. Nhờ sự tác động của công nghệ 4.0, truyền hình đang chuyển dịch từ mô hình phát sóng một chiều sang hệ sinh thái truyền thông số thông minh, tương tác cao và lấy người xem làm trung tâm.

Tại Việt Nam, Cách mạng công nghiệp 4.0 đã tác động mạnh mẽ đến lĩnh vực công nghệ truyền hình, thúc đẩy quá trình chuyển đổi từ mô hình truyền hình truyền thống sang truyền hình số và truyền thông đa nền tảng. Việc ứng dụng các công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), điện toán đám mây và Internet vạn vật (IoT) đã góp phần hiện đại hóa quy trình sản xuất, lưu trữ và phân phối nội dung truyền hình. Nhiều đài truyền hình và đơn vị truyền thông trong nước đã triển khai hệ thống sản xuất – phát sóng tích hợp, ứng dụng tự động hóa trong biên tập, nhận diện giọng nói, xử lý hình ảnh và quản lý nội dung số, qua đó nâng cao hiệu quả vận hành và chất lượng chương trình.

Bên cạnh đó, sự phát triển của hạ tầng viễn thông và Internet băng thông rộng đã tạo điều kiện cho truyền hình Việt Nam mở rộng sang các nền tảng số như truyền hình trực tuyến, OTT và mạng xã hội, đáp ứng xu hướng tiêu thụ nội dung theo yêu cầu của khán giả. Công nghệ 4.0 cũng cho phép phân tích hành vi người xem, hỗ trợ cá nhân hóa nội dung và định hướng chiến lược phát triển chương trình. Nhờ những ứng dụng này, công nghệ truyền hình tại Việt Nam đang từng bước tiếp cận mô hình truyền hình thông minh, đa nền tảng và lấy khán giả làm trung tâm, phù hợp với xu thế phát triển của truyền thông trong kỷ nguyên số.